Obserwatorzy

sobota, 21 marca 2009

WIELKANOC


Niedziela Palmowa
Wielki Tydzień, poprzedzający Wielkanoc, rozpoczyna Niedziela Palmowa, zwana też Kwietną lub Wierzbną. Niedziela Palmowa upamiętniać ma wjazd Chrystusa do Jerozolimy i zgodnie z tradycją katolicką, w tym dniu wierni przynoszą do kościoła palemki - symbol odradzającego się życia, aby przez ich poświęcenie zapewnić sobie pomyślność w całym roku. W Polsce Niedziela Palmowa obchodzona jest od czasów średniowiecznych. Wtedy rozpoczynała tydzień ścisłego postu i umartwiania się na pamiątkę cierpień Zbawiciela, dziś jest wstępem do duchowego oczyszczenia, wyciszenia i przygotowania własnej duszy do święta Zmartwychwstania.
Niedziela Palmowa czczona była przez wieki "procesją z Jezuskiem Palmowym", którego figurkę przeprowadzano na osiołku na czele procesji. Z tradycji ludowych natomiast przejęła Niedziela Palmowa zwyczaj wykonywania barwnych i skomplikowanych palm wielkanocnych. Najpiękniejsze z nich powstają na Kurpiach i w Małopolsce, gdzie w Lipnicy Murowanej odbywa się coroczny konkurs na najdłuższą i najpiękniejszą palmę wielkanocną. Mistrzowskie eksponaty osiągają długość kilkunastu metrów, a podstawą oceny jest fakt, że muszą stać samodzielnie i nie zawierać w konstrukcji żadnych metalowych elementów.


Lany Poniedziałek Wielkanocny
Drugiego dnia Świąt Wielkiej Nocy tradycyjnie świętujemy "Lany Poniedziałek Wielkanocny". To stara tradycja, łącząca elementy wiary z motywami ludowymi. Lany Poniedziałek Wielkanocny, zwany w zależności od regionu "śmigusem - dyngusem", "polewanym poinedziałkiem" lub "oblewanym poniedziałkiem" to stary zwyczaj wzajemnego oblewania się wodą i bicia palemkami po nogach, co miało zapewnić zdrowie i symbolizowało oczyszczenie się z brudu duchowego na powitanie Zbawiciela.
Śmigus to właśnie to bicie palemkami. Dyngus - oznaczał - zachowany jeszcze na wsiach - zwyczaj "wykupienia się" z lania wodą i bicia za cenę kraszanek i pisanek, łączony jest także ze zwyczajem składania sobie wzajemnych wizyt w okresie wielkanocnym. Lany Poniedziałek Wielkanocny dzisiaj obchodzony jest różnie, w zależności od regionu. Na Mazowszu wierzy się, że im mocniej panna będzie polana, tym prędzej dobrego kawalera znajdzie. W okolicach Cieszyna smaganie witkami symbolizuje wycieranie się, suszenie po oblaniu wodą. Na południu Polski gospodarze w Lany Poniedziałek Wielkanocny obchodzą swoje gospodarstwa i pola, kropiąc je wodą święconą, co ma zapewnić urodzaj i chronić dobytek przed pożarem i gradobiciem. Wszędzie jednak Lany Poniedziałek Wielkanocny jest świętem zabawy i radości, budzącego się życia i nadchodzącej wiosny.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz