ZABYTKI TORUNIA

Toruń – miasto w województwie kujawsko-pomorskim. Prawobrzeżna część miasta leży na Pomorzu, lewobrzeżna część położona jest na Kujawach. Miasto leży nad Wisłą i Drwęcą. Duży ośrodek gospodarczy, kulturalny i naukowy.
Od 1999 siedziba władz samorządowych województwa kujawsko-pomorskiego. Siedziba starosty powiatu toruńskiego, a także powiat grodzki. W latach 1920-1939 siedziba władz województwa pomorskiego, w latach 1945-1975 w województwie bydgoskim (w latach 1945-1950 nosiło ono nazwę woj. pomorskie) pomorskim, w latach 1975-1998 stolica województwa toruńskiego.
Jest jednym z najstarszych miast polskich. Od 1992 Toruń jest stolicą diecezji toruńskiej. W 1997 toruński zespół staromiejski został wpisany na Listę Światowego Dziedzictwa.
Kulturowego UNESCO, a od 2004 jest ogólnopolską siedzibą Ligi Polskich Miast UNESCO. W 2007 toruńska starówka została wpisana na listę 7 Cudów Polskich
dziennika "Rzeczpospolita". Toruński Rynek i Ratusz Staromiejski zajęły 3. miejsce w plebiscycie National Geographic Polska na 30 najpiękniejszych miejsc na świecie.

Ratusz usytuowano bliżej wschodniej granicy rynku, równolegle do niej, wzdłuż przelotowej arterii północ - południe. Na rzucie zbliżonym do kwadratu zbudowano czworobok zabudowań zgrupowanych dookoła prostokątnego dziedzińca, na który prowadziły cztery wloty, po jednym z każdej strony, w połowie każdego skrzydła. Wysoka wieża, którą od 1430 roku zdobi wysoki hełm, została wchłonięta przez bryłę ratusza i odtąd stanowi jego integralną część. Wysokością ratusz obejmował wieżę do połowy jej wysokości. W obszernych, sklepionych podziemiach ratusza, dostępnych z ulicy, toruńscy kupcy gromadzili swoje towary. W piwnicach prowadzono również wyszynk piwa i wina, które mieszczanie spożywali nader chętnie.


Dwór Artusa znajduje się w południowej pierzei Rynku Staromiejskiego pod numerem 6. Wcześniej stały tu aż trzy inne budynki, mianowicie: z lewej strony znajdowała się niewielka kamienica służąca za mieszkanie sekretarzowi Rady Miejskiej, zwana Kancelarią, po środku stał pierwszy gmach Dworu Artusa, zaś po prawej istniała kamieniczka, pełniąca w XIX wieku rolę faktorii solnej. Dwór Artusa był jednym z najokazalszych obiektów miasta. Znajdowała się w nim siedziba Bractwa Świętego Jerzego, którego członkami byli zamożni patrycjusze. Budynek dla stowarzyszenia zbudowany został pod koniec XIV wieku, a za datę ukończenia budowy przyjmuje się lata 1385-1386, kiedy Dwór otrzymał sklepienia. Już w 1386 roku, gdy budynek nie był jeszcze wykończony gościł tu Wielki Mistrz Zakonu Krzyżackiego Konrad Zöllner von Rotenstein.

W południowo-zachodnim narożniku Rynku Staromiejskiego znajduje się urokliwa fontanna zwana Fontanną Flisaka. Składa się na nią studzienka, w której centrum na niewysokim cokole znajduje się figurka autorstwa urodzonego w Toruniu rzeźbiarza Georga Wolfa. Ośmioboczna studzienka umieszczona jest na dwóch stopniach. Jej wdzięcznym dopełnieniem jest brązowa figurka przedstawiająca młodego flisaka grającego na skrzypcach.
Młodzieniec ubrany jest we flisaczy strój, na głowie ma kapelusz z rondem. Ukazany jest w czasie gry na skrzypcach, przez lewe ramię ma przerzucony krótki płaszcz. Twarz chłopca wyraża głębokie natchnienie i upojenie muzyką płynącą ze skrzypiec. Słuchaczami koncertu zgodnie z legendą, której ilustracją jest fontanna są żabki. Niewielkie figurki z mosiądzu przedstawiające żabki zdobią naroża studzienki. Z pyszczka każdej z żabek tryska strumień wody. Pierwotnie Fontanna Flisaka była ozdobą dziedzińca Ratusza Staromiejskiego.


Kościół p.w. Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny mieści się przy ulicy Marii Panny i Piekary. Jest jednym z najpiękniejszych i smuklejszych świątyń gotyckich w Polsce. Pierwotnie należał do Zakonu Franciszkanów a do budynku świątyni przylegał od strony północnej klasztor. Franciszkanie nadali świątyni kształt hali o wysokości 27m. Kościół Wniebowzięcia NMP należy do najwybitniejszych budowli gotyckich w Polsce. Jego strzelista sylwetka góruje nad otaczającymi ją kamienicami, podkreślając jakby różnicę, między wzniosłością budynku kościoła nad "przyziemnymi" domami mieszczan i kupców. Świątynia jest orientowana (prezbiterium mieści się po stronie wschodniej), zaś jej korpus składa się z trzech naw. Wyjątkową monumentalność wnętrza kościoła (lecz nie przysadzistość) wywołują powierzchnie surowych, gładkich ścian urozmaiconych jedynie smukłymi wnękami okien. Wrażenie to potęgują masywne wieloboczne filary oddzielające nawy i wewnętrzne oszkarpowanie ściany południowej, tworzące na niej układ płytkich wnęk. Jest to wnętrze niezwykle spójne i smukłe. Cały kościół posiada przepiękne sklepienie gwiaździste. Wymiary kościoła to: długość - 80m., szerokość - 27m., wysokość - 26,7m.


Kamienica "Pod Gwiazdą". Najładniejszy budynek pierzei wschodniej Rynku Staromiejskiego. Budynek barokowy z końca XVII w. z bogatą dekoracją ornamentową i rzeźbionym potralem. Wewnątrz kręcone schody typu gdańskiego z 1697 r.
Pierwotnie w tym miejscu stał dom gotycki, którego właścicielem w latach 1495-1496 był Filip Buonaccorsi zwany Kallimachem - humanista włoski i wychowawca synów Kazimierza Jagiellończyka.
Obecnie Oddział Muzeum Okręgowego - Muzeum Sztuki Dalekiego Wschodu oraz Galeria.

Przy wejściu na Rynek Staromiejski od strony ulicy Chełmińskiej postawiono, w roku 2005, mały pomnik psa Filusia, tego samego, który towarzyszył profesorowi Filutkowi na ostatniej stronie "Przekroju". Pomnik jest hołdem złożonym rysownikowi Zbigniewowi Lengrenowi.
Filuś czeka na swojego pana, który na chwilę gdzieś poszedł, pozostawiwszy parasol oparty o latarnię.
W sprawie imienia dla psa toczyła się długa dyskusja na łamach toruńskich "Nowości". Ostatecznie o imieniu zadecydowała córka Zbigniewa Lengrena.


Kaźmirz Pawlak i Władek Kargul (Wacław Kowalski i Władysław Hańcza), bohaterowie trzeciej części polskiej komedii "Sami Swoi" - "Kochaj, albo rzuć" (reż. Sylwester Chęciński, 1977), patrzą na budynek multikina przy Czerwonej Drodze. Pomnik odsłonił satyryk Jan Pietrzak w lutym 2005 roku, przecinając sierpem opasujące go wstęgi.


Krzywa Wieża. Jedna z ciekawszych i najstarszych baszt obronnych średniowiecznego Torunia. Zbudowana na przełomie XIII i XIV w. Jej odchylenie od pionu wynosi 140 cm.